Tadeusz Mazowiecki i Puszczykowo. Rzecz o wyborach 1989 roku

Maciej Krzyżański*

Premier Mazowieckie w Muzeum Fiedlera Fot. Muzeum Fiedlera 

Rok 1989 był decydujący dla Polski. Polska Rzeczpospolita Ludowa zmierzała do swojego końca. Od 6 lutego do 5 kwietnia 1989 roku prowadzone były negocjacje przy „Okrągłym Stole” w których stronami byli przedstawiciele Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, opozycji demokratycznej i Kościoła. Dzięki tym pokojowym rozmowom rozpoczęły się przemiany demokratyczne. Jednym z największych sukcesów „Okrągłego Stołu” były częściowo wolne wybory 4 czerwca 1989 roku. Wybory te stały się plebiscytem dla reżimowej władzy wywodzącej się z Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. I ten plebiscyt został przegrany.


Po nieudanych próbach uformowania rządu przez PRL-owskie elity, w dniu 17 sierpnia 1989 roku doszło do zawiązania koalicji Solidarności ze Zjednoczonym Stronnictwem Ludowym i Stronnictwem Demokratycznym. W dniu 24 sierpnia powierzono Tadeuszowi Mazowieckiemu misję stworzenia rządu. Misja ta powiodła się i w głosowaniu 12 września zatwierdzono nowy demokratyczny rząd. Wolnościowe zmiany było widać u nas w Puszczykowie, gdyż zaczęto wydawać pierwszą lokalną gazetę - „Gazetę Puszczykowską”. Jej pierwszy numer wyszedł w grudniu 1989 roku. Rząd Tadeusza Mazowieckiego złożył dymisję 25 listopada 1990 roku po porażce wyborczej Tadeusza Mazowieckiego w wyborach prezydenckich.

Jednym z największych osiągnięć rządu Tadeusza Mazowieckiego było zorganizowanie wyborów samorządowych w dniu 27 maja 1990 roku. W majowym numerze „Gazety Puszczykowskiej” zaprezentowano zasady pierwszych wyborów samorządowych. Pewną ciekawostką są miejsca lokali wyborczych, gdyż jak czytamy w gazecie: „W Puszczykowie zachowano tradycyjne miejsca lokali wyborczych: dla I obwodu głosowania w Ośrodku 'Praktyczna Pani', dla II obwodu głosowania w Zarządzie Wielkopolskiego Parku Narodowego, dla III obwodu głosowania w Liceum Ogólnokształcącym, dla IV obwodu głosowania w Zabawkarskiej Spółdzielni Pracy”. W wyniku wyborów samorządowych radnymi zostali: Barbara Krawczyńska, Hanna Sufinowicz, Regina Kabza – Klatt, Zofia Skibińska – Wyka, Gabriela Ozorowska, Krzysztof Norek, Zenon Konieczny, Tadeusz Kasprzak, Jerzy Przystański, Wojciech Ewicz, Rościsław Salewicz, Mieczysław Czajka, Krzysztof Kulikowski, Przemysław Schulz, Andrzej Jakubowicz, Stanisław Cieślak, Ryszard Celler, Paweł Kaczorowski, Krzysztof Paszkowski, Andrzej Kędziora. Pierwsza Sesja Rady Miasta odbyła się 5 czerwca 1990 roku. Pierwszym burmistrzem został Janusz Napierała.

Pierwsza wizyta Tadeusza Mazowieckiego w Puszczykowie odbyła się we wrześniu 1993 r. w Muzeum Fiedlera. Każdy mógł podejść i z nim porozmawiać. Wykonano wtedy zdjęcia przedstawiające odsłonięcie rzeźby chackmoola przez byłego premiera w Ogrodzie Tolerancji. Druga wizyta premiera Mazowieckiego w Puszczykowie odbyła się w roku 1997. Relację z tej wizyty umieszczono w Echu Puszczykowa: "W godzinach przedpołudniowych b. premier Tadeusz Mazowiecki, poseł Unii Wolności, gościł w Liceum Ogólnokształcącym w Puszczykowie, a wieczorem spotkał się z mieszkańcami naszego Miasta w motelu „Puszczyk”. Natomiast w południe p. Tadeusz Mazowiecki przybył na spotkanie do Urzędu Miejskiego, gdzie dyskutowano m.in. o problemach dręczących samorządy lokalne, o celowości powoływania powiatów, o trudnościach w finansowaniu oświaty i o perspektywach reformy służby zdrowia. Spotkanie trwało tylko 2 godziny".

Puszczykowo i mieszkańcy pamiętali o kolejnych rocznicach wyborów 4 czerwca 1989 roku oraz o wyborach samorządowych, m.in. organizowano wystawy i prelekcje. W 2019 roku samorząd puszczykowski postanowił uczcić wybory 4 czerwca 1989 roku poprzez wyjazd na centralne uroczystości do Gdańska. Został zorganizowany autobus dla chętnych mieszkańców, w którym pojechała również delegacja radnych oraz burmistrz Andrzej Balcerek. Na miejscu można było spotkać wiele osób, które uczestniczyły w historycznych wyborach, m.in. Lecha Wałęsę. Spotkałem tam wybitnego historyka badającego okres PRL-u - Andrzeja Frischke.

W dniu 13 października 2019 roku odbędą się kolejne ważne wybory, które na pewno będą mieć wpływ na nasze codzienne życie, a co również ważne na samorząd puszczykowski. Należy pamiętać, że dzięki silnemu samorządowi zawdzięczamy to, że do domów została doprowadzona kanalizacja, gaz, wiele ulic zostało utwardzonych, a szkoły zostały rozbudowane i unowocześnione. Z każdym rokiem miasto zmienia się na lepsze. To zasługa demokratycznych wyborów i decyzji Polaków sprzed trzydziestu lat. Dlatego warto udać się na wybory, które są świętem demokracji.




*Maciej Krzyżański  - historyk i samorządowiec